İlaç teknolojisindeki hızlı ilerlemeler, bugün birçok yeni ve etkin ilacın infertilite alanında kullanımına olanak sağlamıştır. Bu ilaçların temel fonksiyonları; overlerde yeterli büyüklük ve sayıda follikül gelişimini sağlayarak, gebelik oranını arttırmaktır. Özellikle yardımcı üreme tekniklerinde (IVF, ICSI), başarının yüksek olmasında birden fazla follikül elde edilmesi önemli faktörlerden bir tanesidir.
Klomifen:
İnfertilite tedavisinde kullanılmaya başlanan ilk ilaçlardandır. FSH salımını arttırır. Bu hormon overlerde birden fazla follikül gelişimini sağlayabilir. İlaç genellikle adetin 5 ile 9. günleri arasında kullanılır. Klomifen tablet şeklinde satılmaktadır.
Human Menapozal Gonadotropinler (HMG):
Menapoz sonrası kadınların idrarından saflaştırılarak elde edilen, FSH ve LH hormonlarını birlikte içeren bir ilaçtır. Sadece iğne formu mevcuttur ve günlük enjeksiyon olarak uygulanır. IVF ve ICSI için yumurtalıkların uyarılması ve birden fazla follikül elde edilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
Rekombinant FSH:
Rekombinant FSH preparatları, genetik mühendisliği sayesinde laboratuar şartlarında üretilir ve %100 saflıktadır. FSH yumurtalıkları uyararak birden fazla follikülün gelişimini, dolayısıyla IVF ve ICSI için birden fazla yumurta elde edilmesini sağlar.
Gonadotropin Relasing Hormon Analogları (GnRH):
Beyindeki hipotalamus adı verilen merkezden salınan ve hipofiz bezinden FSH ve LH hormonu salgılanmasına yardımcı olan Gonadotropin serbestleştirici (ingilizce releasing) hormonun sentetik olarak elde edilmiş formudur. İğne veya burundan sprey şeklinde kullanılan tipleri vardır.
Yardımcı üreme teknikleri ile tedavide en önemli sorunlardan biri, LH’nın (Luteinize edici hormon) erken yükselmesidir. Bu durumda, folliküller tahmin edilenden daha önce çatlayarak, yeterli sayı ve kalitede yumurta elde edilme şansını azaltmaktadır. GnRH analoglarının uygulanması, yumurtalıkların hormonal olarak uyarılması sırasında, vücudun salgıladığı LH hormonunun bu beklenmeyen yükselişini önleyerek, yetersiz ve kalite olarak düşük yumurta elde edilme olasılığını en aza indirir.
GnRH Antagonistleri:
Yeni bir ilaç grubudur. Fonksiyon olarak GnRH anologları ile aynı etkiye sahiptir. Ancak etki gösterme süresi ve kullanım süresi daha kısadır.
Human Koryonik Gonadotropini (HCG):
Bu LH benzeri etki gösteren bir hormondur ve IVF ve ICSI sikluslarında folliküllerin çatlamasını sağlamak için kullanılır. Yumurta toplanmasından 35-36 saat önce enjekte edilerek verilir. Bu enjeksiyondan yaklaşık 36-38 saat sonra follikül çatlaması meydana gelir ve yumurtalar salınır. Bu yumurtaların kaybedilmemesi için yumurta toplanması, follikül çatlamasından önce olacak şekilde planlanmalıdır.
Progesteron:
Progesteron hormonu rahim içini döşeyen ve döllenen yumurtanın yerleştiği endometrium tabakasının, sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için gereklidir. Bu hormon yeterli salınmaz ise embriyonun endometriuma sağlıklı olarak yerleşmesi mümkün olmaz. Bu nedenle; IVF ve ICSI işlemlerinde endometriumu desteklemek amacıyla, bu hormon dışarıdan verilir. Progesteronun vajinal uygulanan fitil ve jel ayrıca iğne ve tablet şekli vardır.
Makale ile ilgili resmi buraya tıklayarak görüntüleyebilirsiniz.