#HAYATEVESIGAR

28 günde bir adet gören bir kadının yumurtlama yani ovulasyon günü genellikle 14.gündür.Düzensiz adet gören bir kadında yumurtlama gününü hesaplamak için adet olduğu günden itibaren 14 gün geriye gidilirse yumurtlama günü bulunmuş olur.Yani düzensiz adet gören bir kadında yumurtlama öncesindeki dönem her zaman değişken olabilirken yumurtlama sonrasındaki dönem her zaman sabittir ve 14 gündür.

Vajinismus, vajinal kasların istemsiz kasılmaları sonucunda cinsel ilişkinin olamaması veya oldukça ağrılı olmasını tarif eden patolojik bir belirtidir. Bu durumun sebebi genellikle kapalı toplumlarda cinsellikle ilgili tabularla yetiştirilmeye bağlı, bilinçaltı korkulardır. Ancak yalnız kapalı toplumlarda değil, batı toplumlarında da görülebilen bir durumdur. Üstelik entellektüel düzey ve yaştan bağımsız olarak, toplumun her kesiminde rastlanabilir. Ancak kapalı toplumlarda görülme sıklığı yaklaşık 10 kat daha fazladır.

BİOPSİ Şüpheli alanlardan veya çıplak gözle görülen oluşumlardan parça alınması işlemidir. Yeni büyütme teknikleri (kolposkopi ) şüpheli alanların belirlenmesini sağlar. Kanserden şüphelenildiği veya hastalığın adının konamadığı durumlarda yapılır. Alınan doku patolog tarafından incelenerek tanı konur.

Bu test serviks (rahim ağzı) kanseri taramasında ve öncü lezyonları yakalama amaçlı kullanılır. George Papanicolau tarafından geliştirildiği için bu ismi almıştır. (PAP smear) Yaygın tarama amaçlı kullanımı 1950 den sonra başlamıştır. Serviks kanserinin dokulara tam yerleşmeden çok uzun süre öncü olarak kalması PAP smear i ideal bir tarama sistemi olarak karşımıza çıkarmaktadır.Ayrıca ucuz ve acısız bir yöntemdir ve tanı konulduğu takdirde etkin tedavi yöntemleri vardır. Böyle oluncada serviks kanseri görülme sıklığı 8/100.000 e düşmüş ve burada kalmıştır.

Düzenli adet gören bir kadında hipotalamus, hipofiz, yumurtalık ve rahim tamamen normal çalışmaktadır. Beyinde bulunan hipotalamus ve hipofiz bezleri FSH ve LH hormonları ile yumurtalıkları uyarır.Uyarılan yumurtalıklar östrojen ve progesteron hormonu salgılar.Bu iki hormon rahim iç tabakasını uyararak adet kanamasının oluşmasını sağlar.Bu organlar arasındaki sıralı mekanizma normal ve her ay düzenli bir adet kanaması için gereklidir.Bu mekanizma herhangi bir aşamada bozulduğunda adet görememe ya da adet düzensizliği oluşur.Adet kanaması olabilmesi için bu mekanizmalar dışında kanın akış yolunda ( rahim ağzı, vajen, kızlık zarı )tıkanıklık olmaması gerekir.

Kadınlarda ilk adetten sonra yaklaşık 30- 35 yıl boyunca her ay tekrar eden kanamalar olur. Bu kanamalar ortalama 28 günde bir olur ve 2 ile 7 gün arasında sürer. 21 gün ile 40 gün arasında olan adetleri de normal kabul ederiz. Adetler ilk günden ilk güne sayılır. İki adet arasında 21 ile 40 gün olabilir. Önemli olan bu sayının sabit olmasıdır.

Endometrium kanseri ile ilgili kanamalar ileri yaşlarda, premenopoz ( menopoz öncesi ) hatta çok kere postmenopoz(menopoz sonrası ) meydana gelir. Premenopoz dönemindeki kanamalar aynı dönemde meydana gelen yumurtalık fonksiyon bozukluklarına bağlı kanamalar (hormonal kanama ) ile sık karışır.Kesin tanı patoloji ile konur.(probe küretaj yapılmalıdır)

Fizyolojik akıntı ; hormonların etkisi ile rahim ağzı ve vajendeki bezlerin salgı yapması sonucu oluşur.Bu akıntı yumurtlama gününe yaklaştıkça artar ve yumurtlamanın habercisidir.Yumurta akı kıvamında ,şeffaf ve sümüksüdür. Gebelikte de hormonların yoğun çalışmasına bağlı -fizyolojik akıntıda bir artış görülür. Vajende, vajen PhH derecesini asitte tutarak enfeksiyonlardan koruyan "laktobasil" (süt basili) adı verilen yararlı basiller mevcuttur. Bunların sayıca azalması durumunda (özellikle antibiyotik kullanımı sonrası) vajinal enfeksiyonlar sık görülür.

Vajinal enfeksiyonlar, patojen ajanların vajinaya girmesi ile ortaya çıkar Vakaların büyük kısmında seksüel geçişli enfeksiyonlar mevcuttur Diyabette ( şeker hastalığı ),gebelikte, kötü beslenme, yoğun ve uzun süreli stres durumlarında ve yetersiz hijyen koşullarında daha yaygındır. % 90 ‘ında neden, bakteriyel vajinozis ( nonspesifik ya da gardnella ), candida ( mantar ) ve trikomonanstır

Halk arasında bel soğukluğu olarak bilinir. Etkeni bir gram negatif diplokok olan neisseria gonorrhea dir. Klasik seksüel geçiş gösteren hastalıklardan olan gonore, bugün klamidyal enfeksiyonlardan sonra en sık görülen bakteriyel enfeksiyondur.Kural olarak cinsel ilişki ile geçer. Jinekolojik hastalarda % 0,1 -% 0,5 oranında görülür. Bir defa karşılaşma sonrası kadınlarda % 50 enfeksiyon riski vardır. % 10 -20 si üst genital organlara ilerler. Üst genital organlara ilerlemesi en çok adet sırasında veya sonrasında olur.Adette, kanama olduğu ve kanallar açık olduğu için yayılım fazladır.

Bir çok kadın (% 40 ) adet öncesi dönemde psikolojik ve davranışsal olarak PMS olarak adlandırılan tabloyu yaşamaktadır ve bu şikayetle jinekoloğa başvurmaktadır. Şikayetler adete 3- 4 gün kala şiddetlenir. Her ırk, sosyoekonomik düzey, ve meslek grubundaki hanımı etkilemekte ve yaşla beraber artış göstermektedir. Daha çok 30- 40 yaşlarında görülür. Premenstruel sendrom (PMS) , adet öncesi dönemlerde tekrarlayıcı tarzda oluşan, adetle birlikte düzelme gösteren ve sonrasında sakin ve şikayetsiz bir dönemin bulunduğu şikayetler topluluğudur.

Jinekolojide hastaların, en sık doktora gitme şikayetlerinden biri de kasık ağrısıdır.( pelvik ağrı ) Ağrı bir hastalık değil bir belirtidir. Hem kötü hem de iyi olarak değerlendirilir. Doku ve organlardaki mevcut hastalığın erken belirtisi olarak düşünülürse, erken teşhis ve tedavi açısından faydalı, ancak ağrılar sürekli olduğu zaman bu niteliğini kaybederek acı veren bir durum haline gelir. Pelvik ağrıları 3 ana grupta toplamak mümkündür:

Yumurtalık kistleri içi sıvı dolu yapılardır. Boyutları birkaç santimetreden 30-40 santimetreye kadar olabilen çok değişken büyüklüktedirler.İçi sıvı dolu keselerdir.Hemen hemen her yaş grubunda görülür. Bunların çoğu hiçbir şikayet yapmadan oluşur ve kendiliğinden kaybolur. Tesadüfen muayene sırasında görülürler. Hemen hemen her kadının hayatının bir döneminde yumurtalık kisti oluşur.Aslında iyi huylu olmalarına rağmen ,kötü huylu olduğu kanısı var olduğu için kadınların korkulu rüyası haline gelmiştir.

Fibroid ya da leimyoma adı da verilen myomlar rahimin kas ve bağ dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümürlerdir. Uterus (rahim ) 3 duvardan oluşur. En içte olanına "endometrium" denir ve adet döngüsü boyunca değişimler gösterir, eğer gebelik olmazsa dökülerek adet kanaması ile birlikte atılır. Ortada ki kas tabakasına myometrium denir. Düz kaslardan oluşmuştur. Adet ve doğum sırasında kasılarak çalışır.Uterusu dışarıdan çeviren zara ise "seroza" denir.

Bartholin bezleri vajina girişinin her iki yanında sağlı sollu yer alan salgı bezleridir. Yaptıkları salgının işlevi cinsel ilişki sırasında kayganlığın sağlanmasıdır.Bezin içinde üretilen kaygan ve şeffaf sıvı cinsel uyarılmayla birlikte kanaldan geçerek vajina girişine boşalır. Vajina girişi iltihapları, akıntılar, veya bizzat bartholin bezinin iltihaplanması ( bartholinitis ) sonucu bezin kanalı tıkanabilir. Bu durumda bezin salgısı dışarıya akmaz ve bez içinde birikmeye başlar vebartholin kisti oluşur.

Hormonlar tam düzenli çalışmadığı için adet gecikmeleri ve gecikme sonrasında yoğun adet kanamaları olabilmektedir. Adet düzensizlikleri bu dönemde 6 ay adet olmama ya da sık adet görme de şeklinde olabilmektedir. Çok seyrek ya da çok sık adet görülmesi durumunda tedaviye başlanabilmektedir (2 yıl boyunca düzelmezse).